Jak moderować i stymulować dialog społeczny włączając do niego szeroko rozumiany trzeci sektor? Jaka powinna być rola trzeciego sektora w społeczeństwie i w państwie? Jak rozwijać i kształtować jego relacje ze środowiskiem biznesowym? Co powinno być skutkiem rozwoju tych relacji?
Kierunki rozwoju trzeciego sektora wyznaczają dziś nowe technologie i metody zarządzania, sytuacja polityczna i debaty wewnątrz środowiska. Równolegle jesteśmy świadkami istotnych i dynamicznych zmian w funkcjonowaniu biznesu i całych społeczeństw. Swoboda tworzenia i działania NGO-sów była jednym z ustaleń Okrągłego Stołu. Budowa społeczeństwa obywatelskiego po transformacji ustrojowej ’89 roku stała się ambicją dużej części Polaków. Ludzie zaangażowani w ten proces zdawali sobie sprawę, że potrwa on latami, ale wiedzieli też, że trzeba go rozpocząć od tworzenia organizacji pozarządowych. Wysiłki w tym kierunku szybko zaczęły przynosić spodziewane rezultaty. W 2003 r. po siedmiu latach prac została uchwalona tzw. konstytucja trzeciego sektora.
Gdy na ostatnie trzy dekady spojrzeć z lotu ptaka, widać, że sektor pozarządowy rozwijał się systematycznie i liniowo. We wszystkich międzynarodowych rankingach, w których mierzono jakość trzeciego sektora, Polska w porównaniu z krajami regionu zawsze była liderem. Jednak zarówno trendy ogólnoświatowe, jak i uwarunkowania lokalne sprawiają, że kierunek rozwoju trzeciego sektora ulega właśnie zmianie.
Na sposób funkcjonowania NGO-sów wpływ wywierają takie zjawiska globalne jak tzw. „uberyzacja”, czyli odchodzenie od tradycyjnych struktur i instytucji. Dużą rolę odgrywa również obserwowane
na całym świecie zacieranie granic między modelami funkcjonowania państwa, biznesu i organizacji pozarządowych, a także zmieniająca się sytuacja polityczna.
Zmiany kierunku rozwoju NGO-sów wynikają także z debat wewnątrzśrodowiskowych. Ludzie zaangażowani w działanie trzeciego sektora zadają obecnie fundamentalne pytania o to, kim są i po co właściwie działają. Nie mniej uwagi poświęcają mechanizmom finansowania organizacji pozarządowych, zwłaszcza sposobom na zaangażowanie w ten cel biznesu.
W tym kontekście niepokoić powinien brak kultury współpracy biznesu ze światem organizacji, czy samorządu. Aż 95% przedsiębiorstw dostrzega problemy związane z deficytem kapitału społecznego w ich organizacjach (wg badania Komitetu Dialogu Społecznego KIG, Forum Odpowiedzialnego Biznesu i House of Skills „Problemy i wyzwania w organizacjach – znaczenie kapitału społecznego”, 2017). Równolegle stosunkowo niskie (zdecydowanie poniżej 50%) zaangażowanie Polaków w działalność organizacji pozarządowych i ograniczenie go głównie do działań charytatywnych pokazuje, że biznes i NGO-sy borykają się z podobnymi problemami. Może więc razem łatwiej byłoby je rozwiązywać? Nie jest to, oczywiście, zadanie łatwe, także w kontekście bardzo niskiego zaufania społecznego Polaków (wg badań CBOS z 2018 tylko 22% z nas wychodzi z założenia, że większości ludzi można ufać). Czy w tej sytuacji można systemowo włączyć organizacje i środowiska pozarządowe do instytucjonalnego dialogu społecznego państwa? Jak to zrobić, by uzyskać wymierne korzyści i nie zaprzepaścić dotychczasowych dokonań?
Mamy nadzieję, że spotkanie Komitetu Dialogu Społecznego KIG (KDS KIG) „NGO a dialog społeczny – projektowanie przyszłości” będzie dobrym krokiem w kierunku przełamywania wzajemnej nieufności i szukania rozwiązań w duchu dialogu.
Na te i podobne pytania postaramy się odpowiedzieć w dyskusji, do której punktem wyjścia będzie „Trzeci sektor i inni” – autorskie opracowanie Kuby Wygnańskiego – jednego ze współtwórców polskiego trzeciego sektora, a także jego wieloletniego badacza i znawcy problematyki NGO-sów. Zostanie ono zaprezentowane przez autora na początku spotkania.
Debata odbędzie się 27 marca o godz. 17.00 w klubokawiarni Centrum Zarządzania Światem przy ul. Okrzei 26 w Warszawie. Zaproszenie do dyskusji przyjęli:
Michał Braun – pełnomocnik Gabinetu Cieni PO ds. społeczeństwa obywatelskiego, radny miasta Kielce, przez wiele lat zaangażowany w pracę organizacji pozarządowych
Magdalena Rigamonti – dziennikarka „Dziennika Gazety Prawnej” i autorka książek, laureatka nagrody Dariusza Fikusa w 2017 roku i nagrody Grand Press 2016 w kategorii „wywiad”, osobiście zaangażowana w wiele inicjatyw społecznych
dr hab. Marek Rymsza – socjolog, doradca Prezydenta RP, koordynator sekcji Polityka społeczna, rodzina w Narodowej Radzie Rozwoju, w latach 2004-2016 redaktor naczelny kwartalnika „Trzeci Sektor”
Róża Rzeplińska – prezeska Stowarzyszenia 61 (inicjatywa „Mam prawo wiedzieć”)
Liczba miejsc ograniczona. Wymagana rejestracja: dialogkig@kig.pl
Zapraszam w imieniu zespołu Komitetu i przyjaciół!
Konrad Ciesiołkiewicz
Przewodniczący KDS KIG