Komitet Dialogu Społecznego Krajowej Izby Gospodarczej zainaugurował swoją działalność wykładem na temat modeli kapitalizmu oraz perspektyw dialogu społecznego. W spotkaniu wzięli udział członkowie Krajowej Izby Gospodarczej oraz zaproszeni goście. Wykład inauguracyjny poprowadził prof. Krzysztof Jasiecki z Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk.
– Chcemy promować myśl dialogu zarówno w wymiarze firm i gospodarki, jak również w kontekście społecznym. Naszym założeniem jest, aby spotkania komitetu miały wymiar teoretyczny oraz intelektualny, a przy tym były także miejscem żywej dyskusji i wymiany poglądów praktyków – powiedział na otwarcie Maciej Witucki, pomysłodawca i Przewodniczący Komitetu Dialogu Społecznego Krajowej Izby Gospodarczej.
W trakcie spotkania prof. Jasiecki zwrócił uwagę na różnorodność modeli kapitalizmu oraz obecność w nich dialogu społecznego. Następnie wyjaśnił znaczenie dialogu w postkomunistycznych państwach Unii Europejskiej. Akcesja wielu krajów Europy Środkowo-Wschodniej do Unii Europejskiej spowodowała, że perspektywa różnorodności kapitalizmu jest zastosowana także wobec Polski i innych krajów regionu. Część badaczy proponuje uznanie większości gospodarek Europy Środkowo-Wschodniej za nowy wariant kapitalizmu. Ze względu na zmiany ustrojowe i wprowadzenie reguł gospodarczych korzystnych przede wszystkim dla inwestorów zagranicznych, wariant ten jest określany jako „regionalny kapitalizm transnarodowy”, „zależna gospodarka rynkowa” lub „kapitalizm półperyferyjny”. W różnych krajach występuje on w różnej proporcji. Najmocniej widoczny jest w takich krajach jak Macedonia, Słowacja czy Rumunia. Według przyjętych kryteriów Polska plasuje się na środkowych miejscach rankingów.
Profesor Jasiecki przypomniał, że przy omawianiu specyfiki polskiego dialogu społecznego trzeba brać również pod uwagę kontekst systemowy. Od końca lat 80. dialog społeczny w Polsce pełnił inne funkcje niż w Europie Zachodniej. Spowodowane to było ówczesną sytuacją – ruch solidarnościowy i przygotowanie zmiany ustroju; przejście do demokracji parlamentarnej oraz gospodarki rynkowej. Dodatkowo kwestie dialogu i partnerstwa społecznego były podejmowane przede wszystkim pod wpływem protestów i strajków na poziomie branżowym (górnictwo, hutnictwo) oraz krajowym (prywatyzacja). Podczas wykładu omówiono również instytucjonalizację dialogu społecznego w Polsce, skupiając się głównie na Radzie Dialogu Społecznego, w tym na szansach i zagrożeniach z tym związanych.
Na zakończenie swojego wykładu profesor Jasiecki przedstawił dylematy związane z przyszłością dialogu społecznego w Polsce. Jako kluczowe wskazał potrzeby: wzmacniania mechanizmów koordynacji rynkowej (deregulacja, poprawa jakości prawa i jego egzekucji) i koordynacji nierynkowej – zwiększenie efektywności państwa, tworzenie polityk publicznych, a co za tym idzie wzmacniania dialogu społecznego. Podkreślił również, że rozwojowi dialogu społecznego sprzyja konsolidacja kapitału i tworzenie firm (zmiana kultury organizacyjnej, bardziej partycypacyjne style kierowania, większa innowacyjność).
Po wykładzie odbyła się dyskusja na temat istoty dialogu społecznego w Polsce. Podczas debaty podkreślano, że dziś wszystkie strony potrzebują nie fikcyjnego, lecz prawdziwego dialogu, który powinien wypracować założenia kolejnych aktów prawnych na etapie strategii, a nie na etapie gotowej ustawy.
Krzysztof Jasiecki – socjolog gospodarki i polityki, prof. zw. dr hab. w Instytucie Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk w Warszawie.
Bada instytucjonalną różnorodność współczesnych modeli kapitalizmu, strategie działań polskich elit politycznych i gospodarczych, ekonomiczne grupy interesu oraz lobbing, dialog społeczny i obywatelski, materialne oraz społeczne aspekty bogactwa (w tym proces formowania się polskiej klasy wyższej), jak również problematykę członkostwa Polski w Unii Europejskiej i zagadnienia globalizacji.
Wykładowca między innymi Szkoły Głównej Handlowej, Akademii Leona Koźmińskiego i Collegium Civitas. Opublikował Kapitalizm po polsku. Pomiędzy modernizacją a peryferiami Unii Europejskiej (2013), redaktor i współautor pracy zbiorowej Grupy interesu i lobbing. Polskie doświadczenia w unijnym kontekście (2011), współautor pracy Lobbing. Sztuka skutecznego wywierania wpływu (II wyd. 2006). Autor książek Postrzeganie polskiej marki w krajach Unii Europejskiej (2004) oraz Elita biznesu w Polsce. Drugie narodziny kapitalizmu (2002). Przygotowuje pracę zbiorową na temat reprezentacji interesów narodowych w instytucjach Unii Europejskiej uwzgledniającą także wyniki pionierskich badań porównawczych nad formami aktywności organizacji pracodawców z Francji, Niemiec, Polski i Wielkiej Brytanii.
W latach 2003-2005 ekspert sejmowej komisji nadzwyczajnej do sprawy ustawy o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa. Wiceprzewodniczący Rady Naukowej IFiS PAN.