O tym jak wykorzystywać etyki zawodowe w działalności gospodarczej rozmawiali uczestnicy seminarium „Zarządzanie etyką w przedsiębiorstwach – fakty i mity”. Spotkanie zainicjowane przez Komitet Dialogu Społecznego KIG poprowadziła Irena Pichola, Partner Deloitte, Lider zespołu ds. zrównoważonego rozwoju w Polsce i w Europie Środkowej.
– Chciałbym serdecznie powitać państwa w przyjaznych progach firmy Deloitte – zaczął członek KDS Tomasz Fill otwierając to wyjątkowe seminarium. – Podyskutujmy o etyce biznesu i sposobach jej wdrażania. Musimy bowiem zrozumieć, że wykorzystywanie zasad etycznych w działalności gospodarczej nie jest tylko teorią, lecz ma wymiar praktyczny. Jest przejawem funkcjonowania nowoczesnej formy organizacyjnej, która przynosi wymierne efekty. Buduje prawidłowe relacje między pracodawcami, pracownikami, partnerami biznesowymi i klientami, łącząc te podmioty w różnych konfiguracjach komunikacyjnych. Wykorzystanie etyki w biznesie jest znakiem charakterystycznym firmy nowych czasów – dodał Fill.
Zaproszeni goście, reprezentanci różnych branż i profesji przybyli na spotkanie z bagażem własnych doświadczeń, ale i ciekawością. – Zajmujemy się między innymi tworzeniem strategii w obszarze odpowiedzialnego zarządzania. Szczególnie interesują mnie zagadnienia związane z prawidłową rekrutacją pracowników, a tutaj pojawia się pewien dylemat. W teorii przyjmuje się, że wartości prezentowane przez kandydata ceni się bardziej od jego umiejętności – te może bowiem zdobyć. Tymczasem w praktyce słyszymy raczej o sytuacjach, w których ktoś został zwolniony bo był nieefektywny, a nie dlatego, że kierował się wątpliwymi zasadami moralnymi. Jak w takiej sytuacji łączyć teorię z praktyką? – zastanawiał się Konrad Ciesiołkiewicz, sekretarz Komitetu.
Wątpliwości uczestników starała się rozwiać prowadząca seminarium. Jej prezentacja dotycząca faktów i mitów krążących wokół idei wykorzystania etyki w biznesie stanowiła wartościową bazę wiedzy. Okazuje się, że postawa etyczna pracowników przedsiębiorstwa ma duży wpływ na to jaką firma posiada reputację, w jaki sposób jest postrzegana społecznie. Ponadto badania statystyczne wskazują, że firmy, które wdrożyły programy etyczne cieszą się zdecydowanie większą świadomością swoich pracowników. Są oni bardziej wyczuleni na łamanie zasad i umieją w takich przypadkach odpowiednio reagować.
–To wszystko odbija się pozytywnie na funkcjonowaniu przedsiębiorstwa w ogóle – zaznaczyła Irena Pichola. – Wykorzystanie etyki w zarządzaniu firmą jest implementacją strategii zrównoważonego rozwoju, tzw. 2030 Purpose. A jej wdrożenie winno opierać się na trzech zasadach: równowagi, autentyczności i konsekwencji. Na efekty nie trzeba długo czekać. W badaniu ankietowym, 91% dyrektorów i pracowników firm, w których zarządza się etyką uznało, że ma to istotny wpływ na osiągane przez firmę dobre wyniki finansowe – dodała ekspertka.
Drugą prelegentką spotkania była Katarzyna Tyczkowska-Kochańska, Menedżer Relacji i Etyki Biznesu w GlaxoSmithKline. Przybliżyła ona praktyczne zasady zarządzania etyką w ramach obejmującej ją polityki compliance, czyli ogółu działań stosowanych przez przedsiębiorstwa w celu utrzymania reputacji i zaufania.
– Praktyka pokazuje, że najlepsze programy compliance powstają w sferze reakcji na kryzys, jaki dotyka daną organizację. Odważne, dobrze wprowadzane decyzje dają mandat do dalszego funkcjonowania – mówiła Katarzyna Tyczkowska-Kochańska. – Wyciągane wnioski pozwalają efektywnie zarządzać ryzykiem i stają się szczególnie cennymi wskazówkami na przyszłość – kontynuowała.
Skuteczność wykorzystania etyki w biznesie bada się między innymi w trakcie audytów wartości. Wówczas to, pracownicy firmy odpowiadają na pytanie o stopień osobistego zaangażowania w budowanie zawodowego środowiska opartego na wartościach. Szczególnej ocenie podlegają liderzy, którzy powinni przestrzegać określonych zasad i stanowić wzór do naśladowania.
– Żeby zarządzanie etyką było owocne musimy pamiętać o liderach. To od nich bardzo dużo zależy, zarówno w kontekście prezentowanej postawy jak i sposobów egzekwowania wartości w organizacji – zauważyła menedżer GSK.
Rolę liderów w efektywnym wykorzystaniu etyki zauważył także Zbigniew Derdziuk, uczestnik seminarium i członek KDS. – Zarządzałem kiedyś bardzo dużą instytucją. Prawie 50 tysięcy pracowników, kilka milionów obsługiwanych każdego miesiąca Polaków. Pewnego dnia stanęliśmy przed karkołomnym zadaniem: jak sprawić, by cały personel był życzliwszy dla petentów? – wspominał. – Odpowiedni liderzy stanowili klucz do sukcesu. Przy jasno określonym celu, konsekwentnie budowali zasady pożądanych zachowań, wykorzystując mechanizmy komunikacji wewnętrznej. W dużych firmach prezesi i organy zarządzające najczęściej nie mają możliwości bezpośredniego kontaktu z każdym podwładnym. Tę rolę wypełniają lokalni liderzy. Wiem, że wówczas to im zawdzięczaliśmy powodzenie podjętego wyzwania – podzielił się swoim doświadczeniem Zbigniew Derdziuk.
Wyjątkowym gościem seminarium był Jan Jabłkowski – naukowiec, doradca zarządu rodzinnego, wielopokoleniowego przedsiębiorstwa Dom Towarowy „Bracia Jabłkowscy”.
– Oczywiście musimy zdawać sobie sprawę, że inna strategia zarządzania etyką dotyczy firm rodzinnych, a inna dużych korporacji. Wszakże różnią się one horyzontem działania, sposobem funkcjonowania i odpowiadania na potrzeby rynku – mówił. – Wspólne jest natomiast jedno: wykorzystanie etyki opłaca się, zwłaszcza w dłuższej perspektywie czasu – dostrzegł Jabłkowski.
– A poza tym, że się po prostu opłaca to tworzy także ogromne poczucie satysfakcji i jest wyrazem osobistej odpowiedzialności każdej ze stron budujących firmę – dopowiedziała Katarzyna Tyczkowska-Kochańska. – Buduje więzi między współpracownikami, daje radość ze świadomości, że jest się potrzebnym – wyliczała.
– Zarządzanie etyką to swego rodzaju proces składający się z wielu etapów. Po pierwsze trzeba stworzyć kodeks postępowania, po drugie ukształtować właściwe struktury organizacyjne. Trzecim wyzwaniem jest przygotowanie odpowiedniej strategii szkoleniowej i komunikacyjnej, a także dostosowanie konkretnych narzędzi do założeń. Trzeba umiejętnie rekrutować, tak, by zatrudniani ludzie faktycznie odpowiadali wymaganiom danych stanowisk. No i koniecznie trzeba cały ten cykl monitorować tak, by móc korygować rozwiązania – podsumowała Irena Pichola. – Zarządzanie etyką niesie za sobą pozytywne rezultaty dla przedsiębiorstwa w wymiarze wewnętrznym i zewnętrznym – zakończyła prowadząca.
– Wydaje mi się, że idealną konkluzją dla naszych dzisiejszych rozważań będą słowa Antoniego Słonimskiego: „Jeśli nie wiesz jak się zachować – zachowaj się po prostu przyzwoicie” – zamknął seminarium parafrazą Jan Jabłkowski.