W życiu społeczno-gospodarczym praca odgrywa rolę fundamentalną. Determinuje relacje we wszystkich obszarach życia i daleko wykracza poza kwestie materialne. Tylko statystycznie (Hays Poland) spędzamy w niej ponad 40 godzin tygodniowo, choć wiele osób pracuje prawie non stop (dla porównania: dzieciom poświęcamy przeciętnie 9 godzin w tygodniu, a życiowym partnerom, żonie, mężowi – 6 godzin). Środowisko pracy jest więc, tuż po rodzinie, najważniejszym miejscem treningu społecznego, budowania relacji, samooceny i poczucia godności. Daje mentalną stymulację, uczy radzenia sobie w trudnych sytuacjach i znajdowania pomysłów na poprawę własnej sytuacji. Jest szkołą obywatelskości. Może sprzyjać zaangażowaniu w życie społeczne, kulturalne, osobiste.
W niekorzystnych warunkach praca tworzy jednak w tych dziedzinach deficyty, a nawet destrukcyjne wzorce postaw społecznych. Taki negatywny obrót spraw odbija się z kolei na życiu publicznym i politycznym. Bo jak budować kulturę demokracji i podmiotowości obywateli, kiedy wciąż w wielu organizacjach, firmach i instytucjach relacje przełożony–pracownicy przypominają bardziej nasycone nieufnością stosunki feudalne niż partnerską współpracę?
„Bez wątpienia w ostatnich kilku latach w Polsce brak wyczulenia na kwestie pracy związany był z dobrą koniunkturą gospodarczą i historycznie niskim poziomem bezrobocia. W dobie pandemii i kryzysu wywołanego COVID-19, tym bardziej naszą uwagę powinna zacząć przykuwać jakościowa, społeczna i godnościowa strona pracy. Rola instytucji mających zapewniać zrównoważony rozwój i otoczyć opieką godność człowieka bez względu na miejsce i formę pracy staje się w obecnym czasie niezwykle paląca. Stąd też pomysł, żeby zainicjować program „Człowiek w pracy” poświęcony relacjom współczesnego człowieka z pracą. Do inicjatywy tej zapraszać będziemy ekspertów i organizacje partnerskie, aby wspólnie zajmować się szeroko pojętą problematyką pracy i wnosić nową perspektywę w prowadzone dyskusje.” – podkreśla Konrad Ciesiołkiewicz, przewodniczący Komitetu Dialogu Społecznego KIG.
Pierwszym działaniem w ramach inicjatywy „Człowiek w pracy” były warsztaty pod nazwą: „WOKÓŁ WARTOŚCI PRAWA PRACY – warsztaty prawa pracy dla nieprawników”. Spotkania warsztatowe odbywały się online w okresie od 18 maja do 30 czerwca 2020 roku (trwały łącznie 20 godzin) i obejmowały następujące tematy:
- Źródła prawa pracy
- Prawo do pracy i wolność pracy jako wartość
- Równość w zatrudnieniu jako wartość
- Godność osobista i prywatność w prawie pracy
- Zdrowie i jego ochrona w prawie pracy
- Sprawiedliwość
- Solidarność, dialog, współpraca partnerów społecznych
Program zajęć skupiony był na wartościach jakim przyświeca prawo pracy. Wiele zagadnień zostało poszerzonych o bieżącą sytuację w dobie pandemii, np. czym jest telepraca a czym jest praca zdalna, odpowiedzialności pracodawcy za zdrowie pracowników, tryby rozwiązania umowy o pracę w nowej sytuacji. W trakcie warsztatów nie zabrakło miejsca na ożywione dyskusje i próbę zmierzenia się z kluczowymi pytaniami o przyszłość stosunków pracy w Polsce.
Prowadzącą warsztaty była Karolina Czapska-Małecka, doktorantka na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, która w pracy naukowej zajmuje się analizą prawa pracy z uwzględnieniem jego aspektów psychologicznych, w szczególności kwestii mobbingu i godności pracowniczej oraz ochrony zdrowia psychicznego.
„Każdy z pracowników powinien mieć wiedzę jakie są jego prawa i obowiązki, jak również jakie przepisy i regulaminy obowiązują pracodawców. Niestety wciąż zdarzają się przypadki nierównego traktowania pracowników czy dyskryminacji w miejscu pracy. To od nas samych zależy czy damy przyzwolenie na naruszanie godności pracowniczej czy będziemy temu przeciwdziałać. Wydaje się to szczególnie ważne dla ludzi młodych, dopiero wchodzących na rynek pracy i uczących się relacji pracodawca-pracownik.” – powiedziała Anna Tarnawska, sekretarz Komitetu Dialogu Społecznego KIG. Dziękujemy wszystkim uczestniczkom i uczestnikom za aktywny udział w spotkaniach online i przystąpienie do testu zaliczeniowego w ramach warsztatów „WOKÓŁ WARTOŚCI PRAWA PRACY”.
Zdjęcie pamiątkowe z ostatnich zajęć 30 czerwca 2020:
